Przy użyciu nowych rozwiązań technologicznych można stale monitorować warunki przechowywania zbiorów książek i dokumentów. Dodatkowo korzystanie z urządzeń działających w rozproszonej sieci pozwala większym instytucjom zbierać wszystkie dane w jednym miejscu, a co za tym idzie stale trzymać rękę na pulsie we wszystkich lokalizacjach, w których gromadzą zbiory.
Zadaniem każdej biblioteki i archiwum jest odpowiednie przechowywanie zbiorów. Stawia to przed tymi placówkami wiele wyzwań. Książki i dokumenty, które nie są przechowywane w należytych warunkach, po prostu niszczeją.
Nowe możliwości na tym polu daje wykorzystanie sieci LoRaWAN. Podstawowym atutem tej technologii jest duży zasięg. Wykorzystując nawet jedną, dobrze umiejscowioną antenę, jesteśmy w stanie pokryć zasięgiem kilka sąsiadujących ze sobą miejscowości, w których mogą znajdować się różne oddziały naszej organizacji. Urządzenia LoRaWAN charakteryzuje również bardzo długi (liczony w latach) czas pracy na jednej baterii. Brak wymogu dostępu do stałego źródła zasilania daje też swobodę zlokalizowania czujnika i nie wymusza budowy żadnej dodatkowej instalacji.
Idealne powietrze
Istnieje wiele warunków jakie powinno spełniać idealne środowisko do przechowywania zbiorów w bibliotekach i archiwach. Jednym z podstawowych są odpowiednie parametry powietrza, a kluczową rolę odgrywa jego wilgotność. Zastosowanie czujników podłączonych do sieci LoRa w kilku miejscach może pomóc w ustaleniu rzeczywistej wilgotności pomieszczenia oraz w szybkim ustaleniu lokalizacji potencjalnej nieszczelności.
Ważnym aspektem jest także skład oraz temperatura powietrza. Wyjątkowo niekorzystny wpływ na stan papieru, pergaminu i skóry mają: dwutlenek siarki, tlenki azotu i ozon. W zamkniętych pomieszczeniach łatwo rozwijają się także grzyby i owady. Ważne jest więc utrzymanie powietrza dobrej jakości. Należyte wietrzenie wymaga jednak odpowiedniej wprawy i wyczucia, i nie może odbywać się szablonowo. Aby wietrzenie było skuteczne trzeba ciągle zwracać uwagę na termometr, higrometr i inne specjalistyczne urządzenia, bez których nie jesteśmy w stanie kontrolować wszystkich czynników środowiskowych. W przypadku dużych powierzchni staje się to wręcz niemożliwe.
Na rynku są już jednak dostępnie urządzenia LoRa, które pozwalają monitorować wszystkie te czynniki i agregować dane na ich temat w jednym miejscu. Programowalne sterowniki LoRaWAN w połączeniu z inteligentnym oprogramowaniem mogą nawet zarządzać (w zautomatyzowany sposób) całym systemem klimatyzacji, wymiany i filtracji powietrza.
Kontrola oświetlenia
W bibliotekach i archiwach, które są często użytkowane przez człowieka, należy też zwrócić uwagę na odpowiednie oświetlenie. Narażenie zbiorów na bezpośrednie działanie światła słonecznego niesie katastrofalne skutki – negatywnie wpływa na trwałość i wygląd przechowywanych dokumentów.
Dostępne w sprzedaży czujniki światła są już w stanie ciągle monitorować jego barwę i natężenie. Podobnie jak we wcześniej omawianym rozwiązaniu można też przy pomocy programowalnych sterowników precyzyjnie sterować oświetleniem, w tym także regulować pracę zasłon i żaluzji.
Alarmy
Dużą ostrożność należy wreszcie zachować przy eksponowaniu cennych książek i dokumentów na wystawach. Do systemów antykradzieżowych już wkrótce mogą dołączyć także LoRowe czujki, które potrafią wykrywać nacisk lub jego brak na regale lub podpórce, a po wykryciu nieprawidłowości wznieść alarm.
Wymienione koncepcje wykorzystania sensorów LoRa stanowią zaledwie kilka najbardziej podstawowych (i dostępnych) propozycji. Z pewnością pojawiać się będzie coraz więcej możliwości, które przyniosą realną oszczędność czasu, zasobów i pieniędzy.
